1875 – 1900

1 Δεκεμβρίου 1875

Με εντολή της τουρκικής κυβέρνησης πυρπολείται η αρμενική αγορά του Βαν, με αποτέλεσμα οι Αρμένιοι να χάσουν τις επιχειρήσεις και τις περιουσίες τους.

 

1878

Νίκη της Ρωσίας στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877-1878.

Η Ρωσοτουρκική συνθήκη του Αγ. Στεφάνου (19/2/1878) προβλέπει μέτρα προστασίας και μεταρρυθμίσεις για τους Αρμενίους. Με κρυφή συμφωνία (Ιούνιος 1878) μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, η διοίκηση της Κύπρου παραχωρείται στην πρώτη. Ως αντάλλαγμα, η Βρετανία μεσολαβεί στην επίλυση των ζητημάτων μεταξύ Ρωσίας-Τουρκίας με διεθνή διάσκεψη που πραγματοποιείται στο Βερολίνο (Ιούνιος 1878). Το αποτέλεσμα της συνόδου είναι να επιστραφεί το Γκαρίν (Ερζερούμ) στην Τουρκία ενώ στη Ρωσία να παραμείνει το Καρς και το Αρνταχάν. Επίσης, η σύνοδος αντικαθιστά τα προστατευτικά μέτρα του Αγ. Στεφάνου με το άρθρο 16 της συνθήκης του Βερολίνου, το οποίο όμως είναι αναποτελεσματικό και δημιουργεί συνθήκες ανασφάλειας για τον αρμενικό λαό.

 

1879

Απαγορεύονται οι αρμενικές θεατρικές παραστάσεις και γενικότερα οι πολιτιστικές δραστηριότητες στην Κωνσταντινούπολη. Διαμαρτυρία κατά της κυβέρνησης από τον αστικό αρμενικό πληθυσμό του Γκαρίν (Ερζερούμ) και του Αραμπκίρ με αιτήματα για ισονομία και δικαιοσύνη.

 

Αύγουστος 1880

Με εντολή της τουρκικής κυβέρνησης απαγορεύεται η χρήση της λέξης «Αρμενία» στα επίσημα και κρατικά έγγραφα.

 

Ιούνιος 1884

Ξεσπά επανάσταση στο Ζεϊτούν με αφορμή τους απάνθρωπους φόρους που επιβάλει το Οθωμανικό κράτος.

 

1886

Η τουρκική κυβέρνηση χωρίζει τη Δυτική Αρμενία σε διοικητικά βιλαέτια: Ερζερούμ, Γκαρίν, Χαρπούτ, Ντιαρμπεκίρ, Ντερσίμ, Μπιτλίς, Βαν, Χέκιαρι και Σιβάς.

 

1887

Ιδρύεται στη Γενεύη το αρμενικό Σοσιαλιστικό Κόμμα Χιντσακιάν (Χιντσάκ).

 

1888

Απαγόρευση των αρμενικών εντύπων, περιοδικών και εφημερίδων στην Κωνσταντινούπολη και τη Δυτική Αρμενία.

 

1890

Ιδρύεται στην Τιφλίδα η αρμενική Επαναστατική Ομοσπονδία Τασνακτσουτιούν (Τασνάκ).

 

15 Μαΐου 1890

Η διαδήλωση των Αρμενίων της Κωνσταντινούπολης στο Κουμ-Καπού, καταλήγει σε αιματοχυσία.

 

18-20 Μαΐου 1890

Προφασιζόμενες προκλητικές ενέργειες από την πλευρά των Αρμενίων, οι οθωμανικές ένοπλες δυνάμεις επιτίθενται στο Γκαρίν (Ερζερούμ) και εκατοντάδες Αρμένιοι δολοφονούνται.

 

1891

Ο σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ δημιουργεί τα ειδικά στρατιωτικά τάγματα «Χαμιντιέ».  

 

Ιανουάριος 1891

Το Βαρντενίς στο Ταρόν καταστρέφεται και λεηλατείται από τούρκους ενόπλους.  

 

1893

Ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ ο 2ος, γνωστός κι ως ο «Κόκκινος Σουλτάνος» αναστέλλει τη λειτουργία του αρμενικού εθνικού συντάγματος «Αζκαΐν Σαχμανατρουτιούν».

 

1894-1896

Οι πρώτες συστηματικές σφαγές. Από το καθεστώς του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ πραγματοποιούνται εκτεταμένες σφαγές Αρμενίων. Πρώτος στόχος τα χωριά του Σασούν στο Μπιτλίς, όπου τον Αύγουστο του 1894 επιτίθεται η 4η Τουρκική Στρατιά με απολογισμό 10.000 νεκρούς και 40 χωριά κατεστραμμένα. Οι σφαγές θα συνεχιστούν στην Τραπεζούντα, το Ερζινγκά, το Μαράς, τη Σεβάστεια, το Γκαρίν (Ερζερούμ), το Ντιάρμπεκιρ, το Χαρπέρτ και το Κεμάχ. Συνολικά τα θύματα ανέρχονται σε 300.000 περίπου. Στα δύο αυτά χρόνια 150.000 Αρμένιοι εξισλαμίστηκαν και περίπου 100.000 μετανάστευσαν.

 

10 Οκτωβρίου 1895

Στην επαρχία Κγί περισσότεροι από 1.000 Αρμένιοι σφαγιάζονται και δεκάδες χωριά καταστρέφονται. Στο Μπιτλίς καταστρέφονται 102 χωριά. Την ίδια μέρα ξεκινούν οι σφαγές Αρμενίων στο Χαρσαντζάκ και τα χωριά του.

 

16 Οκτωβρίου 1895

Οι Τούρκοι επιτίθενται στην Ούρφα (Έδεσσα) και παρά την ηρωική αντίσταση των Αρμενίων, ο τουρκικός στρατός σφαγιάζει περίπου 10.000 Αρμενίους. Την ίδια μέρα Τούρκοι προκαλούν παρόμοιες σφαγές στο Αφιόν Καραχισάρ όπου 2.000 Αρμένιοι δολοφονούνται και συνολικά 3.000 σε 30 χωριά.

 

23 Οκτωβρίου 1895

3.000 Αρμένιοι σφαγιάζονται στη Μαλάτια.

 

26 Οκτωβρίου 1895

Συνεχίζονται οι σφαγές στο Μπιτλίς. 4.000 Αρμένιοι σφαγιάζονται και σχεδόν όλος ο αρμενικός πληθυσμός του Χαρπούτ, εξοντώνεται.

 

27-31 Οκτωβρίου 1895

Στο Γκαρίν (Ερζερούμ) καταστρέφονται συνολικά 43 χωριά και δολοφονούνται σχεδόν 2.000 Αρμένιοι.

 

1 Νοεμβρίου 1895

Ξεκινούν οι σφαγές στο Ντιαρμπεκίρ, οι οποίες επιβεβαιώνονται με τηλεγράφημα του Γάλλου προξένου του Ντιαρμπεκίρ. 1.000 Αρμένιοι σκοτώνονται στην πόλη και συνολικά πάνω από 30.000 στα 119 κατεστραμμένα χωριά της περιοχής. Τα θύματα του Αραμπκίρ φτάνουν τα 2.800.

 

3-4 Νοεμβρίου 1895

Σχεδόν όλος ο αρμενικός πληθυσμός του Μαρζβάν, περίπου 700 άτομα, δολοφονείται. Παράλληλα στο Χαρπούτ τα θύματα φτάνουν τα 3.800.

 

10 Νοεμβρίου 1895

Οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις επιτίθενται στο Βαν, ενώ εξισλαμισμοί πραγματοποιούνται στο βιλαέτι του Χαρπούτ. Οι Τούρκοι δολοφονούν 1.680 Αρμενίους στο Μπαλού. Οι Μουλάδες κηρύττουν «Ιερό Πόλεμο» - Τζιχάντ κατά των απίστων. Δυο μέρες μετά, δολοφονούνται συνολικά 3.000 Αρμένιοι στο Σιβάς και το Γκιουρήν.

 

15-17 Νοεμβρίου 1895

Ο στρατός του Σουλτάνου καταστρέφει το Αϊντάμπ και το Μαράς στο βιλαέτι του Χαλεπιού σφαγιάζοντας 2.500 Αρμενίους.

 

18-20 Νοεμβρίου 1895

160 χωριά λεηλατούνται γύρω από το Βαν.

 

28 Νοεμβρίου 1895

Στο Ζκλους σφαγιάζονται 200 Αρμένιοι, στην Αμάσεια 100 και στο Χαλέπι 1.000.

 

Δεκέμβριος 1895

Πυρπολούνται τα χωριά Νορντούτζ, Χαγιότς Τζορ, Γκαβάς και Καρτσεβάν στο Μπιτλίς, όπως επίσης άλλα 100 στην ευρύτερη περιοχή.

 

28 Δεκέμβριου 1895  

Τουρκικά τάγματα ξεκινώντας από το Χαλέπι περικυκλώνουν την Ούρφα (Έδεσσα) και επιτίθενται στον άμαχο πληθυσμό με αποτέλεσμα 8.000 νεκρούς. Το γεγονός επιβεβαιώνεται και από την έκθεση του Βρετανού προξένου Φιτζμόρις στις 16 Μαρτίου 1896.

 

15 Μαΐου 1896

Τα περισσότερα χωριά του Βαν καταστρέφονται και χιλιάδες κάτοικοι εξισλαμίζονται. Συνολικά 40 χωριά του Χιζάν, 20 χωριά του Μαμρζάν και όλα χωριά του Σαντάχ καταστρέφονται και οι κάτοικοι δολοφονούνται.

 

Ιούνιος 1896

Οι Τούρκοι επιτίθενται σε Αρμενίους στο Βαν κοντά στην εκκλησία του Αγ. Βαρθολομαίου, δολοφονώντας 1.500. Οι επιζώντες καταφεύγουν στην Περσία.

 

26 Αυγούστου 1896

Ομάδα αρμενίων επαναστατών του Τασνακτσουτιούν καταλαμβάνει την Οθωμανική Τράπεζα στην Κωνσταντινούπολη, όπου φυλάσσονται οι καταθέσεις των ευρωπαϊκών χωρών και απειλεί να την ανατινάξει. Με την ενέργεια αυτή οι επαναστάτες έχουν ως στόχο τη διεθνοποίηση των αρμενικών αιτημάτων για μεταρρυθμίσεις και παύσης της καταπίεσης που βιώνουν στην Οθωμανική επικράτεια. Ως αντίποινα σφαγιάζονται 15.000 Αρμένιοι της Κωνσταντινούπολης και των γύρω περιοχών. Οι εκπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων στέλνουν τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας στις Οθωμανικές αρχές για τις αγριότητες που οργανώθηκαν από το κράτος και με τη συμμετοχή παρακρατικών και φανατικών τούρκων πολιτών.
Οι επαναστάτες που επέζησαν της κατάληψης της τράπεζας μεταφέρονται με πλοίο στη Μασσαλία.    

 

2 Σεπτεμβρίου 1896

Ο αρμενικός πληθυσμός του Αγκν σφαγιάζεται και τα περισσότερα σπίτια καίγονται. Κοινή ρηματική διακοίνωση διαμαρτυρίας εκδίδεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις κατηγορώντας άμεσα την Υψηλή Πύλη γι’ αυτή την ενέργεια.

 

3 Σεπτεμβρίου 1896

Στην πόλη του Μους και στα γύρω χωριά, 250 Αρμένιοι δολοφονούνται.

 

Αύγουστος 1900

Πραγματοποιούνται επιθέσεις με ξίφη αργά την νύχτα στο χωριό Σπαγανάκ του Σασούν. Σφαγιάζονται οι γυναίκες και τα παιδία.